In de oude wereld ziet men it eigenlijk puur als bedrijfsmiddel om de business te ondersteunen en is innovatie business driven. Volgens McKinsey staan we echter aan de vooravond van een omslag in denken waarbij we it meer en meer gaan beschouwen als strategisch instrument om direct vernieuwing te ondersteunen en te stimuleren.
Een mogelijk obstakel hierbij is dat ceo’s het potentieel van it niet op waarde weten te schatten, doordat zij onvoldoende begrip hebben van hoe het it-landschap van de organisatie in elkaar steekt. Als ceo’s meer kennis zouden hebben van de soorten applicaties en hun karakteristieken, zullen zij eerder inzien hoe it kan helpen de organisatie te innoveren en nieuwe business-kansen te creëren. Een goed handvat om de it-omgeving in kaart te brengen biedt de Pace Layered Application Strategy van Gartner. Hierin worden drie applicatielagen onderscheiden; de commodity-laag, de differentiatielaag en de innovatielaag.
De commodity-laag
De commodity-laag omvat applicaties en systemen die stabiele bedrijfsprocessen ondersteunen die in elke organisatie aanwezig zijn, maar die verder geen onderscheidende waarde hebben. Dit soort systemen is doorgaans groot, complex en zeer robuust en wordt niet zo vaak gewijzigd – meestal één keer per jaar. Het doorvoeren van veranderingen is bij dit soort systemen een kostbare aangelegenheid. Voorbeelden van commodity-systemen zijn de salarisadministratie, boekhoudsystemen en standaard erp-systemen.
De differentiatielaag
De differentiatielaag bestaat uit applicaties die processen ondersteunen waarmee een bedrijf zich van de concurrentie onderscheidt. Als bedrijven zich verder ontwikkelen en zij hun bedrijfsprocessen optimaliseren, moeten de applicaties die deze processen ondersteunen worden bijgewerkt. Dit gebeurt over het algemeen eenmaal per kwartaal, maar soms ook veel frequenter. Het feit dat applicaties in deze laag vaak bedrijfskritisch zijn, maakt het ingewikkeld ze aan te passen. Systemen uit de differentiatielaag zijn orderbeheer, klantenservice of hr-management.
De innovatielaag
In de innovatielaag zitten de applicaties die nieuwe businesskansen ondersteunen en in de hand werken. Hier worden nieuwe ideeën in een systeem gevat en getest in de praktijk. Het is belangrijk dat dit soort applicaties snel en eenvoudig kunnen worden aangepast. In deze laag ontwikkelen bedrijven mobiele en sociale apps, applicaties voor een nieuwe marktbenadering, nieuwe omzetkanalen, nieuwe producten of betere toegang tot de markt. Veel van deze applicaties vinden hun oorsprong in een Excel-sheet, een Access-database of zelfs een e-mail, om op een later moment bij bewezen succes uitgebouwd en opgeschaald te worden tot een volwaardig bedrijfssysteem. Ze zullen dan opgenomen worden in de innovatielaag.
Snel ontwikkelen
De innovatiekracht van een organisatie en het vermogen zich aan te passen aan veranderende omstandigheden hangt sterk samen met de wijze waarop binnen de innovatielaag nieuwe applicaties en nieuwe systemen worden ontwikkeld. Allereerst is het belangrijk dat dit snel gebeurt. Door in korte tijd werkende software op te leveren, kan de business een kortere time-to-market realiseren. Dat is cruciaal als het gaat om het vermogen te vernieuwen. De innovatiekracht van it hangt tevens samen met een grote betrokkenheid van de business en gebruikers in het ontwikkeltraject.
Op het eerste gezicht lijkt dit misschien tegenstrijdig, maar deze betrokkenheid is onontbeerlijk om geen applicaties en systemen te krijgen die los van de werkelijkheid staan. De mensen van de business en de gebruikers staan met hun voeten in de modder en weten daardoor het beste wat er speelt en wat nodig is.
Een derde belangrijk aspect van de manier waarop systemen worden ontwikkeld, is dat ze zodanig worden ontworpen dat ze in de toekomst gemakkelijk en kosteneffectief zijn aan te passen. Innovatie impliceert immers verandering. Snelheid, een grote betrokkenheid van gebruikers en ruimte voor verandering zijn allemaal ontwikkelaspecten die worden ondersteund door moderne ontwikkelplatformen. Het is daarom niet zo vreemd dat dergelijke platformen voor het ontwikkelen en beheren van web- en mobiele applicaties enorm populair zijn en door steeds meer organisaties worden omarmd.
Wanneer een ceo de waarde inziet van de innovatielaag en de it-afdeling daar op een goede manier handen en voeten aan kan geven door het gebruik van een modern ontwikkelplatform, wordt een stevig fundament gelegd voor een toekomstvaste organisatie.
Helder stuk met helder onderscheid in lagen. In deze tijden van crisis en bezuinigingen zie ik dat er helaas vaak wordt gesneden ipv geinvesteerd in de differentiatie- en innovatielaag. Begrijpelijk vanuit het ‘commodity first want daar doen we zaken’ denken, maar (te) vaak ook garant voor het missen van lange termijn kansen.
Zou het wellicht zo kunnen zijn dat we innovatie verwarren met verandering/vernieuwing? We hebben de mond vol over innoveren… en er ‘beweegt’ ook van alles… maar iets wat je innovatie zou kunnen noemen zit er niet of nauwelijks tussen. We rommelen grotendeels maar wat in de marge.
Mijn indruk is dat dankzij deze aanhoudende (mogelijk door commercie aangewakkerde) verwarring (ook) de IT vandaag de dag bijzonder goed werkt als verjager van innovatie.
Ruud,
Een korte reactie:
Leuk verhaal. Maar de uitdaging is hoe je je business innovatief kan maken! Het inrichten van je ict-hulpmiddelen komt pas later nog.
Ik zei ooit “ICT-innovatie redt de business niet” :
https://www.computable.nl/artikel/opinie/management/4704821/2379250/ictinnovatie-redt-de-business-niet.html
IT zal voor een bedrijf wat niet IT als core business heeft altijd “ondersteunend” zijn, ook in het realiseren van innovatie.
Wat ik wel denk is dat de top in een bedrijf vaak geen idee heeft wat de mogelijkheden zijn die IT te bieden heeft en dit is zeker een gemiste kans! IT ontwikkelingen gaan op dit moment sneller dan alle andere en zullen nu en in de toekomst deuren openen.
Er ligt een grote kans in het op de juiste manier en op het juiste moment inzetten van IT voor het doorvoeren van innovatie. De moeilijkheid hierbij is om de business echt in gesprek te laten gaan met IT en ze een volwaardig partner te maken in business development.
Een geinteresseerde ceo die de IT-omgeving in kaart laat brengen via die Pace Layered Application Strategy van Gartner en dit zich snel eigen maakt t.b.v innovatie. Snelle gemotiveerde ontwikkelaars die goed samenwerken met business (die met die voeten in modder) en programmeren op modern ontwikkelplatform om producten te maken voor de zo betrokken gebruikersgroep die weet wat er speelt.
Ja.. dan kunnen we lekker innoveren.
En geen wonder dat dit maar zelden gebeurt. Ooit in zo’n bedrijf gewerkt ?
Beste Ruud,
Wat mij betreft begon je uitstekend, maar toen je Gartner erbij haalde zakte mijn broek weer af.
De CEO/Manager leren wat….
Leer ze eerst wat IT is. Wat het is, hoe het zich gedraagt, hoe je ermee om gaat en aan welke wetmatigheden zij onderhevig zijn. Sterker nog, als je hen dat uit legt, neem dan alle IT-ers tegelijk mee in je verhaal. Dan weten ze binnen een kwartier, langer mag het niet duren, voor de rest van hun leven wat IT is, hoe het beweegt en hoe je ermee om moet gaan.
Wetmatigheden
De wetmatigheden waar ik het over heb gaat de HELE IT aan. Vanaf het moment dat er iemand is die een knop aan raakt tot het opzetten en voorbereiden van IT trajecten, projecten, programma’s, of het heel eenvoudig teste van om het even welke applicatie.
Die ene set van wetmatigheden die maken namelijk 70% van al die andere methoden die men zo graag wil exploiteren volkomen overbodig. Dat mijn beste Ruud, is binnen een kwartier verteld.
De consequenties?
Ha! De consequentie zal zijn dat een commerciele partij wel eens plots in de kou zal komen te staan. Waarom? Omdat wanneer de betreffende CEO of CFO die commerciele partij een eenvoudige vraag stelt, die IT of de processen aan gaat, al van te voren weet dat die commerciele partij het antwoord niet weet te geven.
1. Waarom automatiseer je?
2. Waarom zou je automatiseren?
Die twee vragen laten je namelijk zien of die commerciele partij bij jou aan klopt om je werkelijk van dienst te zijn of…. jou gewoon iets probeert te verkopen.
IT Strategisch
Persoonlijk rop ik dat al vijftien jaar. Niets nieuws. Het is niet de bedoeling dat de commercie het voor elkaar krijgt de CEO te overtuigen dat IT strategisch is. Zij moeten verkopen en daarvoor mag er worden gelogen en bedrogen. Dat is eigenlijk de taak van de IT professional maar… de werkelijke specialisten kunnen niet communiceren, ook weer om reden van een wetmatigheid en diegenen die vinden dat zij het wel kunnen, hebben weer geen verstand van IT.
Maat goh, tjé, hé, ook zij moeten natuurlijk aan het eind van de maand een gevuld loonzakje hebben en twee aal per jaar met de leasewagen op vakantie. Verdeel en heers.
Kakofonie
We kijken nu tegen een kakofonie van systemen, methodieken, commercie, betweters, goeroe’s, Lean,, Mean, Scrum en boemte illustreerte aan en niet te vergeten mensen op plaatsten die vinden dat zij het weten en…. ook een gevaarlijk diersoort, HR en recruitment professionals die een assessment moeten doen over….. iemand die zij niet kunnen inschatten binnen een vakgebied waar zij geen moer van snappen.
Vind je het raar dat er steeds vaker schade aan het optreden is? Natuurlijk, dat geven wij niet toe, we zijn gekke gerrit niet. Toch?
IT is Strategisch
Helemaal waar. Maar er is nog iets geks met dat IT. Hoe meer componenten, hoe groter de schade. Ook dat is een wetmatigeheid van en binnen IT.
Mijn Beste Ruud….
wil je er toe doen, wat je insteek betreft, stuur me even een email en je krijgt van mij iets heel simpels, Vergeet dat verhaal van Gartner en verdiep je in de wijze hoe materie IT werkt, en hoe je die het meest strategisch kunt inzetten.
Dan gaat er vast een wereld voor je open. Een wereld van het echte besparen. Want IT is namelijk niet zo commercieel als velen het proberen te maken.