De strenge winter in Silicon Valley is voorbij. De lente is in aantocht. Na een doodse periode hangt er weer innovatie in de lucht. De bedrijven die over tien jaar toonaangevend zijn, richten zich nu op. Dit zegt de Amerikaanse investeerder en marktanalist Joe Schoendorf van Accel. "Maar", waarschuwt hij, "op de markt is het dieptepunt nog niet bereikt."
Joe Schoendorf (1944) is executive partner bij de Amerikaanse ict-investeringsmaatschappij Accel Partners. Ook draagt hij de eretitel founding partner Accel International, de Europese tak in Londen. Hoewel zijn uitvalsbasis Palo Alto in Silicon Valley is, vertoeft hij veelvuldig in Europa, op zoek naar innovatie. Bij de huidige recessie voelt hij zich als een vis in het water, want wie weet steekt hij geld in het bedrijf dat over tien jaar grensverleggend blijkt te zijn geweest.
"In roerige tijden, op economische draaipunten, worden de ondernemingen van de toekomst opgericht. Denk aan Hewlett-Packard eind jaren dertig, of Apple en Microsoft medio jaren zeventig. Dat was een moeizame periode met slechts één beursgang van betekenis: Tandem. Zo’n tien jaar later was het van hetzelfde laken een pak, maar het vormde wel de voedingsbodem voor de oprichting van bijvoorbeeld Dell en Cisco." Over tien jaar zal pas blijken welke belangrijke firma’s er tijdens de huidige magere tijden zijn opgekomen. "Misschien wel Ebay, Yahoo of Real Networks, of iets nog totaal onbekends. Echt vooruit kijken kun je slechts voor een half jaar."
De investeerder noemt het ergens logisch dat in barre tijden meer innovatie voorkomt dan in hoogtijdagen. "Een ondernemer heeft zo’n vijf jaar nodig om iets op te bouwen. Het is handiger om onderaan in het dal te beginnen en daarna te pieken op de top dan andersom."
Platformverschuivingen
Schoendorf benadrukt dat grote veranderingen in de ict-sector altijd samengaan met platformverschuivingen. De overgang van mainframe naar mini naar pc, de client/server-omgeving, internet: zulke ontwikkelingen zwengelen innovatie aan. Het ontstaan van ‘de firma’s van de toekomst’ hangt hier ook mee samen. Hij wijst op de minicomputer (Digital, Data General), de pc (Apple, Microsoft), netwerkapparatuur (Ungermann-Bass, Cisco) en servers (Sun Microsystems).
Goed wijnjaar De 59-jarige Joe Schoendorf loopt al sinds 1966 – "een goed wijnjaar" – rond in de ict-wereld. Bij Hewlett-Packard begon hij als ingenieur, maar hij maakte carrière aan de verkoop- en marketingkant. Na achttien jaar HP werd hij in 1984 directeur van een startende onderneming: Industrial Networking (een joint venture van Ungermann-Bass en General Electric). Vervolgens was hij even verkoopdirecteur bij Ungermann-Bass en daarna marketingtopman bij Apple. In 1988 werd hij benaderd door investeringsmaatschappij Accel. Hij zette er de Europese tak op en is tegenwoordig executive partner. De Accel-baas treedt tevens op als adviseur voor een aantal economische organisaties en is als (gedelegeerd) bestuurder betrokken bij firma’s als Biztravel.com, Cybersafe en Teloquent. |
Daarnaast is er nog de groei van draadloze netwerken met bijbehorende mobiele apparatuur. "Steeds meer mensen in mijn omgeving gebruiken voor hun dagelijkse elektronische verkeer mobiele telefoons of pda’s en houden hun pc’s en laptops op de achterhand. Dit begint een geheel nieuw platform te worden en dat vraagt om nieuwe bedrijfssoftwareconcepten."
Slimmeriken
De Accel-partner is opmerkelijk opgetogen over de ontwikkelingen op innovatief gebied. "Voor investeerders was 2001 een verwarrend jaar: het beste was om niets te doen of nog wat geld te steken in veelbelovende firma’s die anders zouden omvallen. Daarna is het klimaat verbeterd. De slimmeriken met de goede ideeën laten weer van zich horen. De Valley begint weer tekenen van leven te vertonen."
Niet alleen in de VS ziet Schoendorf een ontluikende lente. Hij beweert dat er in Europa en Israël momenteel evenveel, misschien zelfs meer, vernieuwende dingen worden bedacht als in de VS. Van een kloof is in zijn ogen geen sprake, maar voorbeelden geeft hij liever niet. "De concurrentie ligt altijd op de loer."
Wel wijst hij op twee recente beursgangen die er naar zijn zeggen weer toe doen. "Die hebben we de afgelopen drie jaar in de Valley niet gehad. Zelf heb ik iPass begeleid, een bedrijf dat computergebruikers overal in de wereld internettoegang biedt. Mijn vrouw Nancy, die bij een andere durfkapitalist werkt (Mohr, Davidow Ventures), was betrokken bij de beursgang van Formfactor, een leverancier van chiptestproducten. Opvallend aan deze bedrijven is dat ze voor de internethype zijn opgericht en nu hun doorbraak beleven." Nu hij toch met namen strooit, looft Schoendorf ook nog even Datasweep, dat fabrikanten software aanbiedt om productieprocessen te bewaken die zijn uitbesteed in Azië.
Waarschuwing
Hoewel hij positief gestemd is over de innovatiekracht van de ict-wereld waarschuwt Schoendorf voor te veel optimisme. "Het dieptepunt is nog niet bereikt. De sector staat onder directe invloed van de bewegingen op de aandelenmarkt. Daar zit nog steeds teveel lucht in. Er is te weinig angst. Ben ik te melodramatisch? Kijk maar naar wat er gebeurde op de beurs in 1978/1979. Toen kelderden de koersen ook nog, ondanks het hernieuwde vertrouwen." Hij voorziet tevens bij gebrek aan geld en vertrouwen van de markt een slachtpartij onder de investeringsmaatschappijen die tijdens de internetgekte tussen 1998 en 2000 zijn begonnen. "Daarvan verdwijnt uiteindelijk 50 tot 75 procent; ongekend in de economische geschiedenis. De komende vijf jaar vindt een vlucht naar de gevestigde fondsen plaats. Die zijn evenwichtiger. Jonge ondernemers hechten daar nu met het oog op de lange termijn meer belang aan."
Techneuten Accel is een technologisch georiënteerde investeringsmaatschappij, in 1984 opgericht door Jim Swartz en Arthur Patterson. Met een fonds van drie miljard dollar richt de durfkapitalist zich op software- en netwerkbedrijven. Volgens Schoendorf hebben veel van zijn partners een technische achtergrond, wat het in zijn ogen vergemakkelijkt nieuwe technologieën op hun waarde te schatten. De firma uit het Californische Palo Alto heeft geparticipeerd in onder andere Real Networks, Veritas, UUNet, Agile Software, Interwoven, Macromedia en Wallmart.com. Bij Accel gaat het niet alleen om het verstrekken van financiële middelen, de investeerder speelt ook graag een actieve rol bij het uitbouwen van een startende onderneming. "Geld uitgeven is simpel. Veel lastiger is het gezond laten groeien van een onderneming", aldus Schoendorf. |
Kondratieff
Schoendorf is een aanhanger van de economische theorie van Kondratieff, waarbij de samenleving onderhevig is aan golfbewegingen van vijftig jaar. Een golf wordt opgewekt door een revolutionaire ontwikkeling die in de decennia daarna tal van innovaties en een verhoging van de productiviteit met zich meebrengt. Economisch succes hangt dus niet zozeer af van lonen, rente of staatsuitgaven, maar van de wijze waarop de maatschappij zo’n ontwikkeling exploiteert.
Op dit moment is in de lijn van de theorie de vijfde Kondratieff-golf waarneembaar, in gang gezet in de jaren zeventig door de inzet van informatie. Schoendorf beschouwt de huidige malaise op de ict-markt dan ook als een kortstondige terugslag; een reactie op de te hooggespannen verwachtingen rond de internethype. "We bevinden ons nog steeds in een periode van innovatie die voor de ict-sector al twintig tot dertig jaar loopt. De volgende stap is aangebroken. In het Westen beknibbelen ondernemers steeds meer op hun budgetten voor onderzoek en ontwikkeling. Zij besteden bovendien de productie massaal uit aan China, en het ontwerp en de service aan India. Waar komt dan de toegevoegde waarde vanuit de VS en Europa nog vandaan? Van innovatieve starters die in staat zijn om snel werkende producten en diensten op de markt te brengen."
Schoendorf stipuleert dat innovatie (en verandering) in de ict-industrie zich steeds sneller zal voltrekken. Hij trekt een vergelijking met de wet van Moore, waarbij de capaciteit van microprocessoren elke achttien maanden verdubbelt. "Zo’n wetmatigheid gaat ook op voor innovatie; daarvan komt er steeds meer. Er leven vandaag de dag zoveel slimme mensen in de wereld, meer dan er ooit zijn geweest. En dan te bedenken dat er nog zo weinig mensen online zijn. Als die er ooit bij zullen komen …"< BR>