Wat de saldo-milieulast van onze toegang tot de virtuele wereld betreft, durft Marcel Bullinga – na wat plussen en minnen – de voorlopige conclusie aan dat de digitale technologie bijdraagt aan milieuwinst.
De argumentatie in het artikel over digitale revolutie en milieu van Teake Zuidema (Computable, 10 september) klopt helemaal. Maar het is niet alles, de medaille heeft een keerzijde.
Ik kom tot een andere conclusie ofwel saldo-argumentatie; namelijk deze.
Wat is nu de saldo-milieulast van onze toegang tot de virtuele wereld? Het is onmogelijk een rapportcijfer te geven, maar als ik de plussen en minnen bekijk van ‘digitale technologie als efficiëntieverbeteraar’ en als ‘motor van dematerialisatie in zowel productie als mobiliteit’, trek ik de voorlopige conclusie dat het saldo-effect op het milieu door digitale technologie positief is. Digitale technologie draagt bij aan milieuwinst (tot iemand het tegendeel bewijst).
Plussen en minnen
Plussen en minnen uit milieu-oogpunt resulteert in een rekensom (met excuses voor de nauwkeurigheid die dat woord onterecht met zich meebrengt).
De volgende plussen zorgen voor milieuwinst:
- verdwijning van fysieke informatiedragers (papier, cassette, video, cd-rom) door netwerk, beeldscherm en smartcard;
- kleinere apparaten door miniaturisering;
- vervanging bestaande apparatuur door intelligente apparaten. Op de omvang van de vervangingsgolf van bestaande huishoudelijke en industriële apparaten heeft digitale technologie geen direct effect. Wel op de werking – intelligente apparaten zijn energiezuiniger;
- zuinigere apparaten. Het energie- en grondstoffenverbruik per intelligent apparaat neemt af;
- efficiëntieverbetering in het goederenvervoer (niet minder vervoer, wel betere belading) en in het personenverkeer (niet minder verkeer, wel minder files, en veiliger en milieu-efficiënter rijgedrag).
- nieuwe apparaten erbij;
- verbruik zeldzamere grondstoffen. Het kan zijn dat een intelligent apparaat zeldzamer grondstoffen nodig heeft. Grondstoffen die in hun totale levenscyclus (winning, transport, recycling) grotere milieukosten veroorzaken dan de grondstoffen van niet-geminiaturiseerde apparaten die we nu gebruiken;
- economische groei. In een samenleving met economische groei zal relatieve verbetering van de milieu-efficiëntie per product niet leiden tot een absolute afname van milieulast. De economische groei zelf is ten dele te wijten/danken aan digitale technologie.
Internet trendwatcher & beleidsadviseur