Hoe kritisch moet de lezer zijn om te kunnen vertrouwen op de betrouwbaarheid van de berichtgeving?
Uit hoofde van mijn vakgebied, IT-consultancy, heb ik behoefte aan objectieve en daardoor betrouwbare berichtgeving over een breed scala aan onderwerpen, binnen en verwant aan informatietechnologie. Computable is daarvoor één van mijn bronnen. In de stijl van journalistiek van Computable merk ik een verandering op: de zakelijke stijl begint plaats te maken voor gemakkelijke, te weinig kritische en doorwrochte berichtgeving. Een voorbeeld: "Wie de telefoon oppakt, betaalt per kilometer en per minuut. Stuur naar dezelfde bestemming een boodschap via het Internet, en u betaalt op zijn hoogst de kosten van een lokaal gesprek." (Computable, 17 januari 1997, kader bij Internet staat op barsten)
Vier onvolkomenheden maken verdere lezing overbodig. Allereerst: als ik de telefoon oppak, betaal ik niets. Ook betalen wij een gesprek niet per kilometer, maar op grond van de indeling in basistariefgebieden. Verder betalen we niet per minuut, maar per 2,5 of 5 minuten, afhankelijk van het tijdstip. Tot slot betaal ik voor een Internetsessie ten minste (en niet op zijn hoogst) de kosten van een lokaal gesprek. Abonnementskosten en mogelijk de kosten voor de aansluiting op de netwerkserver komen daar nog bij.
Er zijn meer voorbeelden te vinden. Bij mij dringt zich de vraag op hoe kritisch ik moet zijn om te kunnen vertrouwen op de betrouwbaarheid van de berichtgeving. Goede journalistiek beantwoordt vragen en moet geen vragen oproepen. Onzekerheid over de betrouwbaarheid van de berichtgeving wordt nog versterkt door een overbodig gebruik van hyperbolen (enorm, gigantisch), het gebruik van het modewoord ‘vooralsnog’ en een toch wat bombastische symboliek: Internet staat op barsten; PTT wapent zich tegen aanstormende concurrentie; Pieper verovert Amerika; ‘wie meer gebruikt moet meer betalen’ zou een economische natuurwet zijn. Als er een duidelijk herkenbare scheiding is aangebracht tussen doorwrocht-degelijke en subjectieve berichtgeving is er niets op tegen dat beide vormen worden gebruikt. Als die scheiding er niet is, gaat het spreekwoord gelden: één rotte appel in de mand maakt het hele fruit te schand.
Jan Beenakker, Gold Mar Institute, Jistrum