De prijzenoorlog die Albert Heijn ontketende, is mede mogelijk geweest door aanpassing van het it-landschap. Van maatwerk naar standaardapplicaties in een sterk geïntegreerde omgeving, waardoor de kosten in de leveringketen zakten en de keten zelf snel kan reageren op het actuele productaanbod in de winkels.
Jan de Heij, IM Director Architecture & Portfolio Management bij Ahold, vertelt dat de onderneming twee jaar geleden in zwaar weer verkeerde. Niet alleen vanwege de boekhoudschandalen, maar ook omdat het publiek de perceptie had dat Albert Heijn een dure winkel is. Actie was geboden. Het AH-business model dat destijds is ontwikkeld, gaat uit van verbetering van de kostenstructuur, waardoor de prijzen naar beneden kunnen, de omzet stijgt en er weer kapitaal beschikbaar komt voor verbetering van de kostenstructuur. Aanpassing van het it-landschap bleek een voorwaarde om de prijzenoorlog in te leiden.
De Heij somt eerst wat karakteristieken op van de Albert Heijn-winkels: veel producten per vierkante meter, hoge omloopsnelheden en geen magazijnruimte in of bij de winkels. Om er toch voor te zorgen dat klanten niet misgrijpen, zijn er twee mogelijkheden: voorspellen wat de voorraad in de winkel moet zijn, of de leveringketen zo inrichten dat tijdige reactie mogelijk is op het actuele productenaanbod in de supermarkten. Mede vanwege het grillige karakter van de hedendaagse consument, zo stelt De Heij, valt de eerste mogelijkheid af. Sleutelen aan de supply chain blijkt de enige oplossing.
Afscheid maatwerk
Hij zegt dat de klant de spil behoort te zijn van het hele proces. Die moet zo goed en zo goedkoop mogelijk worden bediend. De gewenste aanpassing van de toeleveringsprocessen had vergaande gevolgen voor het it-landschap. Dat bestond uit een reeks zelf gebouwde applicaties die alle ‘samenkwamen' in de corporate database. Erg duur in onderhoud en niet flexibel genoeg om gestalte te geven aan dynamische toeleveringsactiviteiten. Er is voor gekozen om afscheid te nemen van het maatwerk en over te gaan op standaard softwarepakketten die via een bus met elkaar verbonden zijn. ‘Buy before build', zoals De Heij het uitdrukt. Pas zelf gaan bouwen als er geen oplossing op de markt beschikbaar is.
Hij benadrukt dat Ahold gekozen heeft voor een evolutionaire aanpak, niet een revolutionaire methode. De Heij toont een plaatje van de integratiearchitectuur. In het midden zien we de information highway die alle applicaties met elkaar verbindt, van kassa-informatie, via voorraadkennis tot aan leveringschema's. De financiële administratie en het managementinformatiesysteem zijn uiteraard ook aan de bus verbonden.
Standaardisatie
De Heij geeft aan dat standaardisatie de basis is voor het gekozen model, want daarmee is het mogelijk de complexiteit in de hand te houden. Voorheen werd de complexiteit beheerd binnen de applicaties; dat is nu niet meer het geval. Het integratieplatform neemt dat voor zijn rekening. "Je moet dan wel heel duidelijk de grenzen van de applicaties en van het integratieplatform definiëren', tipt De Heij. "Het gaat over it, maar evenzeer over onze organisatie.
Hij vertelt dat Ahold heeft gekozen voor het integratieplatform van Webmethods. Dit bedrijf verbindt de winkels met de magazijnen en leveranciers van AH. Om een idee te geven: het gaat om 720 AH-winkels, gemiddeld 5 miljoen berichten per dag met pieken van 8 miljoen (rond Pasen en Kerst), 8 magazijnen met 30.000 producten op voorraad, 700 leveranciers die via EDI communiceren en 100 topleveranciers (die 50 procent van de producten in de winkel leveren) die zelf de winkelvoorraden beheren.
Toegenomen transparantie
Deze services oriented architecture, zo geeft De Heij aan, heeft als voordelen dat de bedrijfsprocessen beter zijn te meten, dat er een holistische kijk op alle bedrijfsprocessen mogelijk is over alle applicaties heen, en dat er mogelijkheden zijn om oplossingen te combineren, waarbij bestaande software is te hergebruiken.
AH heeft verschillende winkelformules in ons land waar soms afwijkende prijzen gelden, andere producten staan, en de producten anders worden gepresenteerd. "Door de toegenomen transparantie in de toeleveringsketen en tegelijkertijd de flexibiliteit die deze architectuur biedt, kunnen we snel en juist reageren op wat er in de winkel gebeurt."
Op dit moment heeft Ahold de integratielaag ingericht. "De volgende stap is: ‘wat doe je met al die informatie die nu beschikbaar is, hoe benut je al die kansen?' Dan hebben we het over business process monitoring. De business wordt bepalend. Dan kunnen we nieuwe kansen op de markt aangrijpen, omdat we inzicht hebben en binnen de hele bevoorradingsketen snel kunnen reageren."