Is een miskleun in je carrière zo slecht? ‘Go for it’, doe er wat mee. Wat heb je te verliezen? Zoals met alles in het leven, is er een goede en een slechte kant aan alles. Het lijkt er helaas op dat dit in het beroepsleven in Nederland niet geldt. Fout is fout, en behoorlijk fout. Waar kan dit aan liggen? Maar het is toch veel beter je af te vragen: "Wat gaan we daar aan doen?"
Op school is het eigenlijk gewoon dat er een aantal keren iets mis gaat, maar dan lukt het op een gegeven moment toch. Iedereen vindt dit OK, de leraar, de leerling, niemand heeft er een probleem mee.
In het bedrijfsleven wordt dit lastiger, veel slechte managers zijn geen ‘leraar of coach’, zij weten niet hoe uit fouten iets goeds te maken. Hier begint het probleem echt om zich heen te grijpen. De startende medewerker komt dus niet zo ver. De perfecte medewerker die geen fouten maakt, bestaat niet. Helaas belanden we in een situatie waar degene die de minste fouten maakt, het verst komt. Dit kan goed uitpakken, maar ik ben bang dat de verkeerde mensen boven komen ‘drijven’. Natuurlijk is dit niet altijd het geval. Er zijn veel goede managers in Nederland. Toch denk ik dat ik niet alleen sta in deze gedachtegang.
Training en scholing van managers moet dus een hele hoge prioriteit innemen. Maar wij weten allemaal dat kostenbesparingen en de business units dit soort ‘luxe’ ver naar de achtergrond hebben verdreven. Mijn raad, je kunt nooit genoeg geld uitgeven om jonge veelbelovende managers, ook te trainen als echte managers en coaches. Bovendien kun je er nooit genoeg tijd aan besteden om dit soort mensen überhaupt te vinden.
Het schadelijkste aan de ‘opkomst’ van de manager die de minste fouten maakt, is naar mijn mening wat anders. Breed in het maatschappelijk verkeer verankerd heerst een stemming van "oppassen, geen fouten maken". Doordat deze stemming jarenlang heeft geheerst en doordat managers niet op de juiste wijze zijn getraind, krijgen we een situatie waarin ‘fouten’ heel lang en als een loodzware last blijven hangen. Niet alleen bij het publiek, bij de man in de straat, maar óók bij de mensen van de bank.
De jonge werknemer, student of ondernemer ziet zich dus geplaatst in een ‘omgeving’ die niet veel moed uitstraalt. Een omgeving waar experimenten en nieuwe ideeën slechts door een handjevol mensen zullen worden uitgeprobeerd. Als die dan toch een ‘fout’ maken, bingo, snel weer terug in de groep, en ‘geen fouten’ meer maken. We hebben ons in een doodlopende straat gewerkt, een straat waar je alleen uitkomt als je je omdraait, en er uit loopt. Degene die dat doet, één van de weinigen, is dan meestal ook het land uit.
Wat doen we hieraan? Het is duidelijk dat we jarenlang aan de huidige situatie ‘gewerkt’ hebben, dus snel zal dit niet veranderen. Maar het zo laten, lijkt helemaal nergens op. Ik denk dat we deze kwestie bij de huidige generatie managers en studenten op tafel moeten leggen, we moeten er veel over praten, duidelijk maken dat van fouten wel geleerd kan worden, dat een beetje meer moed en vertrouwen in de samenleving een veel gezondere voedingsbodem biedt.
Stel je voor dat directeuren van de grootste honderd bedrijven met hun medewerkers dit thema bespreekbaar maken, zoals minister Wijers en ik de mogelijkheid hadden dit te doen. Tijdens de aankondiging van het Twinning Network, in een zaal met een groot aantal topspelers uit de ICT, was het verfrissend te kunnen zeggen dat "Falen is OK, niet té OK, maar OK". Vervolgens deden wij een oproep aan allen in de zaal om dit thema aan hun omgeving door te geven. Ik hoop dat meer dan 25 procent dit gedaan heeft, dan is er in elk geval een begin.
Ik wil hier niet naar de Verenigde Staten wijzen en zeggen dat het daar allemaal beter is. Daarmee zou ik het juist weer afzwakken. Ik zie dit als een probleem dat h�er in Nederland leeft, en op z’n ‘Hollands’ moet worden opgelost. We moeten dan wel de moed hebben onze mensen te trainen, anders krijgen we geen coaches. We moeten wel de moed hebben de man of vrouw, van wie een bedrijfje of project is mislukt, het voordeel van de twijfel te geven.
Nieuwe bedrijven, nieuwe ideeën, nieuwe projecten, het gaat om groei, van de mens, van het bedrijf, van de samenleving, zonder een beetje gezonde moed en geloof in jezelf wordt het niks.
Dus: "Go for IT", of beter "Go for ICT".