Leveranciers van niet-bedrijfskritische it-systemen hebben in toenemende mate moeite het hoofd boven water te houden. “Dat komt doordat klanten ze te duur vinden en er te weinig resultaat van terugzien”, zegt Wido Bosch, directeur van Knowmany, leverancier van advies en systemen op het gebied van kennismanagement.
|
Er bestaan twee soorten kennis: gecodificeerde kennis (expliciet), die vast te leggen is, en niet-gecodificeerde kennis (impliciet), die onder meer bestaat uit ervaringen en intuïtie. De eerste stroming van de kennismanagement-hype richtte zicht volledig op de expliciete kennis. “Dat werden hopeloze projecten, want tegen de tijd dat alle kennis in een systeem zat, was dat systeem verouderd en kon men opnieuw beginnen”, aldus Bosch.
Hobbyisme
De daaropvolgende tegenbeweging legde zich toe op de impliciete kennis. Er werden mensen met elkaar in contact gebracht, maar dat leidde niet tot concrete projecten. “Het was meer uit de hand gelopen hobbyisme.” Op dit moment voegen beide stromingen zich samen tot een combinatie van enerzijds het ontsluiten van informatie en anderzijds de ‘community’-aspecten. “Eigenlijk is het zo dat de inhoud en de gemeenschap worden ontsloten via een taxonomie of een thesaurus die bereikbaar is via één portaalfunctie”, legt Bosch uit. “Het succes van de implementatie van zo’n systeem is niet afhankelijk van technologie, wat veel leveranciers wel lijken te denken. Het is afhankelijk van het bedrijf en de daar heersende bedrijfscultuur. Dat wordt nog wel eens vergeten in de implementatiefilosofie.”
“Sterker nog, eigenlijk bestaan kennismanagementoplossingen niet, want je kunt kennis niet beheren en al helemaal niet in een systeem stoppen. Probeer kennis maar eens te definiëren. Dat gaat om een deel content, maar ook om context.”
‘Nice to have’
Volgens Bosch verkopen veel leveranciers een kennismanagementsysteem als ware het een standaard bedrijfskritische applicatie. “Als je een bedrijfskritisch systeem, zoals bijvoorbeeld een salarisadministratiepakket, slecht implementeert en er slecht over communiceert, heeft dat minder invloed op het succes van het project, want als je overgaat op het nieuwe systeem, dan worden de salarissen via het nieuwe pakket uitbetaald. Doe je datzelfde met een kennismanagementsysteem, dan heb je een probleem. Want dat is niet ‘need to have’, maar ‘nice to have’. Als ik dan slecht communiceer en bepaalde functionaliteit werkt niet, komt er geen hond. Project dood, weggegooid geld. Andere leveranciers leveren het pakket en consultants op basis van naculatie, en trekken hun handen ervan af.”
Knowmany wil deze manier van werken ondervangen door zichzelf een resultaatverplichting op te leggen. “Wij werken op basis van ‘no cure, no pay’.” Achteraf wordt samen met de klant het beloningsvraagstuk ingevuld. “Dat doen we, onder meer omdat de consultancy-dichtheid in Nederland de grootste ter wereld is. Dat leidt tot veel rotzooi in de markt, hetgeen weer tot argwaan bij de klant leidt. Daarnaast kun je een eenmaal doorgevoerde verbetering in een kennisinfrastructuur niet meer wegdenken. Geef bijvoorbeeld een medisch specialist honderd euro per maand meer of minder, daar maalt hij niet om. Maar als zijn medische kennisinfrastructuur wordt weggehaald, functioneert hij niet meer.”
Bosch levert zijn product aan bedrijven en instellingen, maar ook aan groepen. “Een aantal professoren verspreid over de wereld gebruikt het om onderling kennis uit te wisselen.” De prijs is afhankelijk van het succes van de implementatie en de draagkracht van het bedrijf. “Een bedrijf dat er geld mee verdient, betaalt gewoon de vaste prijs, maar die professoren betalen niets. Zij hebben dat geld niet. Dan maken we op een ander gebied afspraken.”
Resultaatverplichting
De afgelopen hype-jaren waren veel te duur, of leverden weinig op. Bedrijven accepteren dit niet meer. Veel projecten grijpen in op bedrijfskritische processen, maar leveranciers durven vaak geen resultaatverplichting aan te gaan, waardoor genoegen wordt genomen met een inspanningsverplichting. Voor niet-bedrijfskritische systemen is het waarderingsvraagstuk aan het veranderen. Bosch: “Ik denk dat over niet al te lange tijd voor bijna alle niet-bedrijfskritische diensten en systemen volledige resultaatverplichting afgegeven gaat worden. De financiering van systemen gaat afhangen van de resultaten die ze in een organisatie weten te bewerkstelligen.”< BR>